Theo PGS-TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện (BV) Bạch Mai (Hà Nội), tỷ lệ đột quỵ não tái phát trong 5 năm đầu tiên là 25%, nghĩa là cứ 100 bệnh nhân (BN) sống sót sau đột quỵ não, ước tính sẽ có 25 trường hợp bị tái phát.
“Vì vậy, để giảm tỷ lệ đó, BN nên quay trở lại với lối sống bình thường như trước khi đột quỵ. Nên hoạt động thể chất, tình dục và quay trở lại làm việc nếu có thể. Y học hiện nay đã có những giải pháp để giải quyết vấn đề này. Người bệnh nếu có khó khăn, nên liên hệ với bác sĩ của mình”, PGS-TS Mai Duy Tôn chia sẻ.
NHÀ LÀ NƠI TỐT NHẤT
TS Tôn cho biết thêm, phục hồi chức năng giúp những người sống sót sau đột quỵ não học lại các kỹ năng bị mất sau khi một phần não bị tổn thương.
PGS-TS Mai Duy Tôn (giữa) thăm khám cho bệnh nhân đang điều trị tại Trung tâm Đột quỵ
Theo Hiệp hội Đột quỵ Mỹ, 10% những người bị đột quỵ não phục hồi gần như hoàn toàn; 25% phục hồi với những khiếm khuyết nhỏ; 40% trải qua các khiếm khuyết từ trung bình đến nặng, cần được chăm sóc đặc biệt.
Tại BV, liệu pháp phục hồi chức năng bắt đầu ngay sau khi tình trạng chung của BN đã ổn định (thông thường là trong vòng 24 – 48 giờ sau đột quỵ não). Thời gian nằm viện trung bình trong giai đoạn cấp với BN đột quỵ não là từ 4 ngày (với BN thiếu máu cục bộ) và 7 ngày (với BN đột quỵ chảy máu não).
Những người sống sót sau đột quỵ thường được chuyển từ chăm sóc cấp tính đến một cơ sở phục hồi chức năng nội trú, cơ sở điều dưỡng lành nghề hoặc đến BV chăm sóc sau giai đoạn cấp dài hạn.
“Nhưng, nhà là nơi tốt nhất cho các BN đột quỵ não trong tiến trình phục hồi. BN phục hồi sau đột quỵ não nên được đưa về nhà càng sớm càng tốt. Thời gian tốt nhất để phục hồi sau đột quỵ não là trong một vài tháng đầu tiên”, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ chia sẻ, đồng thời lưu ý: “BN sau đột quỵ sẽ dần ổn định sau 3 – 6 tháng. Một tỷ lệ nhỏ BN vẫn có cơ hội phục hồi trong 1 – 2 năm tiếp theo. Phục hồi sau đột quỵ não là một quá trình cần phải kiên trì và tập luyện liên tục”.
HOẠT ĐỘNG THỂ CHẤT LUÔN ĐƯỢC KHUYẾN KHÍCH
Theo PGS-TS Mai Duy Tôn, tập thể dục, chơi thể thao hay bất kỳ hoạt động nào đòi hỏi nỗ lực thể chất luôn được khuyến khích. Tuy nhiên, việc luyện tập và cường độ luyện tập ra sao thì mỗi người bệnh nên lắng nghe cơ thể mình.
Tập thể dục là một phần quan trọng của phục hồi chức năng đột quỵ não. Người bệnh cần dành thời gian khởi động 5 – 10 phút (kể cả khởi động với các bài tập trên giường).
Chuyên gia về đột quỵ hướng dẫn các môn thể thao phù hợp: đi bộ ngoài trời hoặc đi bộ trên máy; đạp xe tại chỗ; đi theo đường kẻ vạch có sẵn hoặc đi cầu thang. Tần suất tập luyện tối thiểu 3 lần/tuần (tốt nhất là hầu hết các ngày trong tuần). Về cường độ, nếu tính theo thang điểm 10 thì người bệnh nên tập ở mức độ 4 – 5. Thời gian lý tưởng cho mỗi lần luyện tập là 20 – 30 phút.
Lưu ý về dinh dưỡng
Theo Trung tâm Đột quỵ, BV Bạch Mai: Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Chế độ ăn nhiều muối có thể góp phần làm tăng huyết áp. Chế độ ăn nhiều calo có thể góp phần gây béo phì. Đó đều là các tác nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ. Do đó, thói quen sử dụng thực phẩm lành mạnh giúp giảm các yếu tố nguy cơ đột quỵ não.
Nên duy trì chế độ ăn nhiều rau và trái cây; chọn thực phẩm nguyên hạt, nhiều chất xơ.
Giảm thịt trong bữa ăn sao cho ít nhất 50% khẩu phần là trái cây và rau quả; 25% là ngũ cốc giàu chất xơ.
Ăn cá ít nhất 2 lần/tuần. Chọn cá giàu omega 3 như cá hồi hoặc cá ngừ. Nên chọn thịt nạc, thịt gia cầm.
