Bà N.T.M. (78 tuổi, ở Long An) bị vẹo bàn chân từ 3 năm trước, không thể mang dép lê hay giày do vướng phần xương chêm cạnh ngón cái, cọ xát gây đau nhưng cứ nghĩ bệnh xương khớp tuổi già. Bà M. khó giữ thăng bằng, thường xuyên đau khi đi.
Gần đây, con bà M. phát hiện ngón chân trái của bà sưng, kiểm tra thấy giữa các kẽ ngón chân lở loét, rỉ dịch trắng đục như mủ, mất cảm giác… nên đưa bà đến Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Bàn chân người bệnh tiểu đường bị biến dạng
Biến dạng bàn chân do tiểu đường
Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Trúc, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết bà M. bị biến dạng bàn chân do tiểu đường, cụ thể là ngón chân vẹo ra ngoài. Các ngón chân đè lên nhau tạo những điểm tỳ đè bất thường, kèm theo các yếu tố như cọ xát với dép, ẩm ướt nên dễ nhiễm nấm, nhiễm trùng. Vết loét nếu không được điều trị sớm và đúng kỹ thuật sẽ nhiễm trùng nặng, hoại tử, có thể cắt cụt chân.
Bà M. được khám và đánh giá chuyên sâu biến chứng bàn chân, phát hiện bà bị biến chứng thần kinh ngoại biên tiểu đường, đây cũng là một trong những nguyên nhân gây biến dạng chân.
Bà M. được điều trị kháng sinh, cắt lọc, chăm sóc vết thương thường xuyên, điều chỉnh đường huyết tốt nhằm làm chậm quá trình tiến triển bệnh thần kinh tiểu đường. Ngoài ra, bà được đeo nẹp silicon mềm dẻo lên bàn chân và có đàn hồi giúp cải thiện tình trạng vẹo bàn chân…
Sau 1 tháng điều trị, vết thương của bà M. lành lặn. Bà M. đi được dép lê, bác sĩ khuyên bà dùng dép bít kín mũi bàn chân, chất liệu mềm mại để bảo vệ chân tốt hơn.
Người bệnh được đeo nẹp silicon mềm, dẻo
Nguy cơ cắt cụt chân
Bác sĩ Trúc cho biết biến dạng bàn chân tiểu đường là những bất thường về cấu trúc bàn chân, làm tăng nguy cơ loét chân và cắt cụt chân.
Nguyên nhân gây biến dạng chân do tình trạng kiểm soát đường huyết không tốt, dẫn đến các biến chứng thần kinh và mạch máu, từ đó gây ra tình trạng thiểu dưỡng của các nhóm cơ bàn chân. Các nhóm cơ gấp hoặc duỗi sẽ bị teo lại làm thay đổi cấu trúc tự nhiên của bàn chân. Các cấu trúc bị di lệch này sẽ gây ra các biến dạng làm tăng lực ma sát và phân bố áp lực bất thường lên các vùng bàn chân, từ đó làm tổn thương bàn chân và gây loét chân. Các biến dạng bàn chân tiểu đường thường gặp gồm: Ngón chân hình búa, bàn chân charcot, ngón chân vẹo ngoài, bàn chân bẹt, bàn chân lõm, móng vuốt,…
Các dấu hiệu để nhận biết sớm biến chứng bàn chân gây ra tình trạng biến dạng chân gồm: Triệu chứng thần kinh như giảm hoặc mất cảm giác đau ở chân, tê, châm chích, yếu cơ, chai chân,… Dấu hiệu biến chứng mạch máu như lạnh chân, đau cách hồi, vết thương lâu lành…
Theo bác sĩ Trúc, để phòng ngừa biến dạng bàn chân, người bệnh cần kiểm soát tốt đường huyết, khám và tầm soát sớm các biến chứng bàn chân tiểu đường như: Thần kinh, mạch máu; chọn giày dép vừa vặn, mềm, có chất liệu tự nhiên và bít kín bàn chân; theo dõi đường huyết thường xuyên, tham khảo ý kiến bác sĩ khi kiểm soát đường huyết khó khăn…
