Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM) cho biết vừa cấp cứu và phẫu thuật thành công bệnh nhân (BN) Đ.Đ.N (59 tuổi, ở Q.Bình Thạnh, TP.HCM) bị chèn ép tim cấp tràn máu màng ngoài tim gây vỡ – thủng tim.
Trước đó, ngày 3.7, BN đang tập gym với động tác nâng tạ thì đột ngột lên cơn khó thở, tím tái, ngã gục xuống, ngất, vã mồ hôi. BN nhập viện trong tình trạng lơ mơ, tiếp xúc rất chậm, tay chân lạnh, tím tái, vã mồ hôi, mạch nhanh, huyết áp không đo được, ô xy máu thấp (86%), tri giác xấu dần…
Bệnh nhân đã thoát khỏi cơn nguy kịch
Kết quả hội chẩn, siêu âm tại chỗ cho thấy BN bị tràn dịch màng tim lượng nhiều, bề dày lớp dịch khoảng 25 mm đè sụp thất phải nên cần tiến hành chọc hút dịch màng ngoài tim giải áp. Tuy nhiên, việc chọc hút dịch không thành công có thể do máu đông lại. Do vậy, BN được chuyển khẩn vào khoa Phẫu thuật tim với chẩn đoán: chèn ép tim cấp tràn máu màng ngoài tim, nghi sau nhồi máu cơ tim. Tình trạng BN nguy kịch, trụy tim mạch nặng hơn, mạch khó bắt, huyết áp không đo được, tím toàn thân, tiêu phân không tự chủ, tiếng tim không nghe được…
“Trước tình thế nguy nan, các bác sĩ (BS) đã vừa hồi sức tích cực ngay trong phòng mổ vừa tiến hành mở ngực cấp cứu. Màng ngoài tim rất căng, không đập, chứa đầy máu. Mở màng ngoài tim, máu trào ra ngập cả khoang trung thất, chúng tôi hút được hơn 800 ml, tim được giải áp và đập nhanh nhưng được bao bọc do một lớp máu đông khá dày”, TS-BS Bùi Minh Thành, Trưởng khoa Phẫu thuật tim Bệnh viện Nhân dân Gia Định, thông tin.
Ê kíp BS đã lấy toàn bộ lớp máu đông này và phát hiện một vùng tím, mềm, ở thành sau thất trái, lan xuống phía mỏm tim, diện tích khoảng hơn 6 cm2, ngay trên vùng tím này có một vết thủng dài khoảng 7 mm, tim gần như rỗng. Ê kíp phẫu thuật tích cực bơm máu, bù dịch, khâu đóng vết thủng tim với kỹ thuật chuyên biệt…
Theo TS-BS Bùi Minh Thành, vỡ tim là tình trạng nhồi máu cơ tim, gây hoại tử thành cơ tim và vỡ thành cơ tim tại những điểm cơ tim bị suy yếu do hoại tử. Vỡ tim gây chảy máu, sốc tim, suy tim nặng. Đây là tình trạng đặc biệt nguy hiểm, tỷ lệ tử vong rất cao. Thậm chí, sau mổ, tỷ lệ tử vong của BN vẫn có thể xảy ra do những biến chứng của vỡ tim gây ra.
“Những ngày nằm phòng hồi sức tim, mặc dù BN có mạch huyết áp cải thiện dần, chức năng thận từ vô niệu, thiểu niệu rồi nước tiểu nhiều, chức năng gan cũng hồi phục và men tim tăng lên. Tuy nhiên, BN rơi vào tình trạng có những cơn loạn thần và nói nhảm do thiếu máu não, cần phải dùng an thần liều cao. Sau 7 ngày được hồi sức tích cực, sức khỏe BN dần ổn định, rút nội khí quản, các dấu hiệu sinh tồn bình thường, tri giác hồi phục, tỉnh táo hoàn toàn, không đau ngực. BN sẽ được chụp mạch vành để xác định chính xác vị trí động mạch vành bị tắc nghẽn. Từ đó, BS đưa ra phương pháp điều trị thích hợp tiếp theo”, TS-BS Bùi Minh Thành chia sẻ thêm.
Khi tỉnh dậy, BN cho biết 5 ngày trước khi vỡ tim đã có cơn đau ngực kéo dài hơn 10 phút. Theo nhận định của BS, thời điểm đó có thể BN bị nhồi máu cơ tim. Khoảng thời gian này đủ để làm cơ tim bị thiếu máu, rồi hoại tử. Khi BN nâng tạ lúc tập gym thì gây nên vỡ hay thủng tim. Mặt khác, thành sau thất trái là vị trí mỏng nhất của thất trái (thất trái co bóp sẽ bơm máu đi nuôi cơ thể), vị trí nhồi máu lại ngay chỗ mỏng nhất của thất trái, cho nên dễ có nguy cơ vỡ thất trái, nhất là trong nhồi máu cơ tim xuyên thành, gây tử vong nhanh nếu không can thiệp kịp thời.
BS khuyến cáo: Hoạt động thể dục là cần thiết, nhưng tùy theo từng độ tuổi và tình trạng sức khỏe, áp dụng các phương pháp tập luyện phù hợp, không nên gắng sức khi đã có tuổi. Khi thấy có dấu hiệu đau ngực, kéo dài hơn 10 – 15 phút, đau gây ngưng thở… thì nên đi khám bệnh, để phát hiện, điều trị và theo dõi cơn đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim thầm lặng.
